Gece ister gök yüzüne kendi gözlerinizle, ister evrenin çevrimiçi fotoğraflarına hayretle bakın aynı şeyi göreceksiniz: evrenin parlak yıldızlar, gezegenler veya uzay araçlarıyla dolmuş kara, dipsiz siyahlığı. Peki neden siyah? Evren neden Dünya'daki gündüz vaktindeki mavi gibi renkli değil?
Şaşırtıcı olarak cevabın ışıksızlıkla çok az ilgisi var.
University of California, Santa Cruz (UCSC) astronomi ve astrofizik mezunu Tenley Hutchinson-Smith Live Science'a attığı bir e-postada "Galaksimizde milyarlarca yıldız, milyarlarca galaksi ve gezegen gibi ışığı yansıtan diğer objeler olduğundan dolayı geceleri gökyüzüne şöyle bir bakınca evrenin oldukça parlak olması gerektiğini düşünürüz." dedi. "Fakat tam aksine, evren oldukça karanlık."
Hutchinson-Smith bu tezatın fizik ve astronomi çevresinde Olber paradoksu olarak bilinen, "evrenimiz ışık hızından daha çabuk genişlediği için ... uzak galaksilerden yayılan ışık uzayarak insan gözlerimizle algılanamayan kızılötesi, mikro ve radyo dalgalarına dönüşüyor olabilir" fikrini savunan uzay-zaman genişlemesi teorisiyle açıklanabilir olduğunu söyledi. Bu dalgalar belirlenemez oldukları için çıplak göze karanlık (siyah) gözüküyor.
Başka bir UCSC astronomi ve astrofizik mezunu olan Miranda Apfel, Hutchinson-Smith'in fikrine katılıyor. "Yıldızlar morötesi veya kızılötesi gibi insan gözüyle görülemeyen renkler olmak üzere her renkte ışık saçar. Mikrodalgaları görebilseydik, tüm evren ışıldardı." Apfel bunun sebebinin Big Bang'den sonra evrenin erken aşamasında proton ve elektronlar tarafından etrafa saçılan ışık enerjisi olan kozmik mikrodalga arkaplanın hala tüm evrende bulunması olduğunu söylüyor.
Yıldızlararası ve gezegenler arası evrenin karanlık gözükmesinin başka bir sebebiyse, evrenin mükemmele yakın bir vakum olmasıdır. Dünya'nın gökyüzünün mavi olmasının sebebinin nitrojen ve oksijen dahil atmosferi oluşturan moleküllerin Güneş'ten gelen mavi ve mor dalga boyu bileşiklerini gözlerimiz de dahil olmak üzere her yöne pek çok görünür ışık olarak saçması olduğunu hatırlayalım. Gelgelelim, madde yokluğu durumunda ışık, kaynağından alıcıya düz bir çizgide gider. Evren mükemmele yakın bir vakum olduğundan -bu son derece kıt partikül sayısı anlamına gelir- evrende gözlerimize ışık ulaştırması için yıldız ve gezegenler arasında neredeyse hiçbir şey yoktur. Gözlere ışık ulaşmadığında da siyah görülür.
Bununla birlikte The Astrophysical Journal'da yayınlanan 2021 tarihli bir çalışma evrenin bilim insanlarının başlangıçta düşündüğü kadar siyah olmadığını öne sürüyor. NASA'nın Pluto ve Kuiper Kuşağı'na olan New Horizons görevi sayesinde, araştırmacılar evreni Dünya veya Güneş'ten gelen ışık çatışmasına maruz kalmadan görme fırsatı yakaladı. Takım, uzay aracının çektiği fotoğrafların arasından eleme yapıp bilinen yıldızlardan, Samanyolu Galaksisi ve muhtemel galaksilerden -kamera hatasından kaynaklanabilecek parlamalar dahil- tüm ışığı çıkardı. Evrenin arka plan ışığının tahmin edilenden iki kat parlak olduğunu keşfettiler.
Sebebi hala bilinmeyen bu ek parlaklık gelecekteki çalışmaların odak noktası olacak. O zamana kadar evrenin zifiri karanlıktan ziyade daha çok kömür karası olması muhtemel görünüyor.
Çeviri: Rain Lecter
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder